Chuyển phôi là bước tiếp theo trong quy trình thụ tinh trong ống nghiệm (IVF) hoặc kỹ thuật hỗ trợ sinh sản (ART). Thông thường, chuyển phôi sẽ được thực hiện 48 giờ sau khi trứng và tinh trùng được thụ tinh. Vào thời điểm này, sự phân chia tế bào đang xảy ra và có thể thấy ít nhất bốn tế bào trong phôi qua kính hiển vi.
Sau rất nhiều nỗ lực nghiên cứu và phát triển thì giờ đây quy trình chuyển phôi có vẻ như cực kì đơn giản. Ở đa số phụ nữ thì quy trình này được thực hiện nhanh chóng và không gây cảm giác đau cũng như không cần gây mê. Âm đạo sẽ được mở rộng bằng một chiếc van, mục tiêu là nhìn thấy được cổ tử cung. Một ống thông nhỏ bằng nhựa sẽ được đưa vào âm đạo, đi qua lỗ tử cung vào bên trong tử cung. Bác sĩ có thể nhờ siêu âm hỗ trợ để hướng dẫn ống thông đến vị trí chính xác trong tử cung trước khi bơm phôi vào. Việc đưa ống thông vào lỗ tử cung có thể sẽ khó khăn nếu có sẹo trong tử cung hoặc đã có phẫu thuật cổ tử cung trước đây. Đôi khi phải cần dùng thêm thuốc dãn cổ tử cung trong giai đoạn chuyển phôi để ống thông đi vào dễ dàng hơn
Xu hướng hiện nay là chỉ chuyển hai phôi vào tử cung. Mục đích để tăng khả năng thụ thai thành công và hạn chế sinh ba sinh tư. Những năm trước đây thì ít hạn chế số phôi đưa vào. Ngày nay, người ta đòi hỏi ngành thụ tinh lâm sàng phải có trách nhiệm hơn. Nguyên nhân còn do khả năng thụ thai thành công ngày nay đã cao hơn nhiều.
Thường có 2 cách chuyển phôi: dựa theo chu kì tự nhiên hoặc lên chương trình trước với phôi đông lạnh. Đối với những người rụng trứng tự nhiên thì sẽ thực hiện chuyển phôi sau thời điểm rụng trứng 2-3 ngày, phụ thuộc vào tuổi phôi lúc bắt đầu đông lạnh. Đối với chuyển phôi đông lạnh có lên chương trình, bạn sẽ dùng estrogen để ức chế quá trình rụng trứng tự nhiên. Cách này giúp tăng chiều dày lớp nội mạc trong tử cung nơi phôi sẽ làm tổ. Progesterone bơm âm đạo cũng được dùng để hỗ trợ lớp nội mạc này. Bạn sẽ được dùng các loại hormone này trong 2 tuần trước khi bắt đầu chuyển phôi. Dùng progesterone được 4-5 ngày thì sẽ thực hiện quy trình chuyển phôi.
Quá trình đông lạnh phôi không đơn giản chỉ là giữ đông và hi vọng phôi sẽ tốt. Đầu tiên, các tế bào phôi sẽ được khử nước để tránh tạo thành các tinh thể đá. Sau đó phôi được làm lạnh đến -140 độ và trữ lạnh với nitơ lỏng cho đến khi nào cần sử dụng. Quá trình rã đông sẽ mất 1-2 giờ. Quan trọng nhất là thời điểm đông lạnh phôi phải phù hợp với mốc phát triển phôi. Đó là lúc phôi ở giai đoạn phân chia tế bào – có 4 đến 8 tế bào. Nguyên nhân là do giai đoạn này rất ổn định và ít nguy cơ bị tổn thương do đông lạnh hay rã đông.
Bạn có thể tưởng tượng tử cung là một khoang trống và phôi thai sẽ đi vòng vòng đến khi tìm được nơi làm tổ. Nhưng cái khoang trống ấy cũng không hẳn rộng rãi như vậy, vì khi chưa có thai, 2 thành tử cung sẽ áp sát vào nhau. Đồng nghĩa với việc phôi thai sẽ được bao bọc bởi mô mềm và mạch máu nuôi dưỡng. Khi phôi được chuyển ở ngày thứ 2 của giai đoạn phát triển, nó sẽ tiếp tục phân chia trong vài ngày nữa trước khi làm tổ.
Bạn đừng thay đổi lịch sinh hoạt hằng ngày sau khi thực hiện chuyển phôi thụ tinh nhân tạo. Nhưng hãy cố gắng nghỉ ngơi và thư giãn. Hãy nhớ đến những người thụ thai tự nhiên, họ không hề biết mình đang thụ thai và cuộc sống họ vẫn cứ tự nhiên như bình thường.